معنای یوم التغابن در سوره تغابن
منظور از «یوم التغابن» که در قرآن کریم آمده، روز قیامت است؛ چون در آن روز براى همه مردم کشف مى شود که در معامله اى که کرده اند، مغبون شدهاند، آن کس که با خدا معامله نکرده مى فهمد که از معامله نکردن مغبون شده، و آن کس که در معامله اش بهاى اندک دنیا به دست آورده ، مى فهمد که از معامله کردنش مغبون شده، پس همه مردم در آن روز مغبون خواهند بود، مگر اولیای الهی.
روز افسوس خوردن مردم
«...ذلِک یوْمُ التَّغابُنِ...»؛ [1] آن روز، روز افسوس خوردن است.
این جمله بخشی از یک آیه قرآن کریم است که درباره روز قیامت بحث می کند؛ روزی که خداوند تمام مردم را در آن روز جمع می کند، برای پاداش و جزای اعمال نیک و بدشان در دنیا، آن روز، روز تغابن است.
در این که «تغابن» به چه معنا است، و چرا یکی از اسامی قیامت روز تغابن نامیده شده، مفسران با توجه به روایات وارده در تفسیر این آیه، نظریاتی ارائه نموده اند. پیش از بیان آرای مفسران در این باره، تبیین معنای تغابن ضروری به نظر می رسد.
«غبن» به معنای زیان وارد کردن بر کسی در معامله، فریفتن، زیان دیدن در خرید و فروش، افسوس، و دریغ است. [2]
واژه «تغابن» باب تفاعل [3] از مصدر «غبن» به این معنا است که انسان با کسى که با او معامله مى کند از راهى که او متوجه نشود، کلاه سر او بگذارد.
به عنوان مثال اگر چیزی مى خرد پول کمترى بدهد، و اگر مى فروشد پول بیشترى بگیرد.
منظور از «یوم التغابن» که در قرآن آمده، روز قیامت است؛ چون در آن روز براى همه مردم کشف مى شود که در معامله اى که آیات قرآن [4] بدان اشاره نموده، مغبون شده اند.
در روز قیامت براى همه این معامله گران کشف مى شود که مغبون شدهاند، آن کس که معامله نکرده مى فهمد که از معامله نکردن مغبون شده، و آن کس که در معامله اش بهاى اندک دنیا به دست آورده ، مى فهمد که از معامله کردنش مغبون شده، پس همه مردم در آن روز مغبون خواهند بود. [5]
با توجه به این معنا از «غبن»، نظر برخی از مفسران را در فلسفه نام گذاری قیامت به روز غبن، مرور می کنیم.
یک: غبن در آیه مورد اشاره، استعاره از تاجرى است که در معاملات خود زیان کرده، و علاوه بر آن که سودى عایدش نشده، ضرر هم کرده و سرمایه خود را تلف نموده است.
چنین است حال کفّار و اشقیاء در قیامت که سرمایه عمرى که می توانستند با آن کمالات و فیوضات تمام عوالم وجود را به دست آورند، بیهوده تلف نموده و در قیامت مثل تاجر ورشکسته به حسرت و ندامت مبتلا می گردند. [6]
از اطلاق جمله «ذلِک یَوْمُ التَّغابُنِ» و با استناد به حدیث نبوى - هنگامی که اولین و آخرین از سلسله بشر در صحنه قیامت گرد آیند، منادى پروردگار ندا کند برخیزند گروهى از اهل ایمان که آخر شب از بستر برخاستهاند براى تهجد، آن گاه گروهى اندک برخیزند و به سوى بهشت روانه شوند- می توان احتمال داد که جز گروهی از اولیای الهی، هیچ کس از غبن و حسرت روز جزا ایمن نخواهد بود
براي نمايش ادامه اين مطلب بايد عضو شويد !
اگر قبلا ثبت نام کرديد ميتوانيد از فرم زير وارد شويد و مطلب رو مشاهده نماييد !